Olimpik Havuz Nedir, Ölçüleri, FİNA Standartları ve TS 11899

Havuz bilgileri 29/03/2018 ‘de güncellendi

Olimpik ve Yarı Olimpik Havuz Nedir? Kısa ve Uzun Kulvar ne demektir? Olimpik ve Yarı Olimpik Yüzme Havuzu Ölçüleri nedir, kaç metredir? Fina Olimpik Yüzme Havuzu Standartları (kuralları) nelerdir? TSE TS 11899 Havuz Standartları vb yüzme havuzları ile ilgili birçok sorunun cevabını yazımızın devamında bulabilirsiniz.

Olimpik Havuz Nedir ?

Ölçüleri (uzunluk ve derinlikleri) Uluslararası Yüzme Federasyonu (FINA: Federation Internationale de Natation) Standartları ile belirlenen yarışma ve antrenman havuzlarına verilen addır. Dünyanın ilk kapalı yüzme havuzu 1862 yılında İngiltere’de inşa edilmiştir. Olimpik havuz, kısa kulvar ve uzun kulvar (yarı olimpik ve tam olimpik) olmak üzere ikiye ayrılır. Açık ve kapalı olarak ta inşaa edilebilmektedir. Diğer yüzme havuzu türlerine ek olarak; atlama platformları, işaret bayrakları ve seperatör gibi çeşitli aksesuarlar kullanılarak, ulusal ya da uluslararası müsabakalara uygun tesisler haline getirilebilmektedir.

Olimpik Yüzme Havuzu Ölçüleri:

Tam olimpik (uzun kulvar) olarak da adlandırılırlar. Uluslararası standartlar için Olipik Yüzme Havuzu ölçüleri; 25 metre en, 50 metre boy ve 2 metre (minimum) derinlik şeklindedir. Minimum 21mx50m boyutlarında olabilir. Her biri 2,5 metre genişliğinde 10 kulvara sahiptir. Yarışlar esnasında kenar dalgalanmalarının yarışçıları etkilememesi için ortadaki 8 kulvar kullanılır, ilk ve son kulvarlar kullanılmaz. Su sıcaklığı: 25 °C – 27 °C arasındadır.

Boy: 50 metre
Derinlik: 2 metre
Su sıcaklığı: 25 °C – 27 °C
Kulvar sayısı: 10

Yarı Olimpik Yüzme Havuzu Ölçüleri:

Kısa kulvar havuzları olarak da adlandırılırlar. Uluslararası standartlar için Yarı Olipik Yüzme Havuzu ölçüleri; 12,5 metre en, 25 metre boy ve 2 metre (minimum) derinlik şeklindedir. Uluslararası müsabakalar için yapılanların derinliği minimum 2 metre iken değişken derinlikli (1,5m-2,5m) yapılanlar da mevcuttur. Her biri 2,5 metre genişliğinde 5 kulvar bulunur. Uygulamada 16mx25m boyutlarında ve altı kulvarlı antrenman havuzları olarak inşaa edilmektedir. Su sıcaklığı: 25 °C – 27 °C arasındadır.

Boy: 25 metre
Derinlik: 2 metre
Su sıcaklığı: 25 °C – 27 °C
Kulvar sayısı: 5

FINA (Fédération Internationale de Natation) Nedir ?

Kısa adı FINA (Uluslararası Yüzme Federasyonu) olan ve 1908 yılında Londra’da kurulan federasyonun merkezi İsviçre-Lozan’dır. Yüzme, dalma, yüksek atlama, senkronize yüzme, su polosu, açık su ve ustalar olmak üzere 7 disiplinde Uluslararası yüzme yarışmalarını düzenleyen kuruluştur.

FINA Olimpik Yüzme Standartları (Fecilities Rules-FR):

UZUNLUK
FR 2.1.1 Havuzun boyu 50 metredir. Eğer başlangıç kısmında veya ona ek olarak dönüş kısmında otomatik resmi ekipmanların dokunma panellerinden kullanılıyorsa,iki panelin arasında gerekli olan mesafeyi sağlayabilmek için havuzun 50 metre uzunluğa sahip olması gereklidir.

FR 2.1.2 Havuzun eni 25 metredir. Başlangıç kısmında veya ona ek olarak dönüş kısmında otomatik resmi ekipmanların dokunma panelleri kullanılıyorsa iki panelin arasında gerekli olan mesafeyi sağlamak için havuzun eni 25 metre olmalıdır.

BOYUTLARIN TOLERANSI
FR 2.2.1 50 metre olan uzunluğa karşı, her bir kulvarda artı 0.03 metre ve 0.3 metreden suyun yüzeyinden 0.8 metre aşağıya dek her bir noktada duvarın her iki yanında eksi 0.0 metre olan boyutlar geçerli olmaktadır. Bu boyutlar bir gözetmen veya resmi ve yetkili bir personel tarafından onaylanmalıdır. (Havuzun bulunduğu ülkenin üyesi tarafından onaylanmış ya da atanmış olan bir personel tarafından) Dokunma paneller monte edildiği zaman bu toleranslar verilen rakamların üstüne çıkamaz.

FR 2.2.2 25 metre olan ene karşı, her bir kulvarda artı 0.03 metre ve 0.3 metreden suyun yüzeyinden 0.8 metre aşağıya dek her bir noktada duvarın her iki yanında eksi0.0 metre olan boyutlar geçerli olmaktadır. Bu boyutlar bir gözetmen veya resmi ve yetkili bir personel tarafından onaylanmalıdır. (Havuzun bulunduğu ülkenin üyesi tarafından onaylanmış yada atanmış olan bir personel tarafından) Dokunma paneller monte edildiği zaman bu toleranslar verilen rakamların üstüne çıkamaz.

DERİNLİK
Başlangıç bloklarına sahip olan havuzlar için gerekli olan ölçüler ise şöyledir; bitiş duvarından itibaren bir metreden en az altı metreye dek uzayan; en az 1.35 metre derinlik. Diğer havuz tiplerinde ise en az 1.0 metre ölçüsü gereklidir.

DUVARLAR
FR 2.4.1 Bitiş duvarları birbirine paralel olmalı ve yüzme yönüne dik açılar oluşturacak biçimde katı maddeden yapılmış olmalıdır. Ayrıca, su yüzeyinden 0.8 metre derine dek uzanan ve kaygan olmayan yüzeylere sahip olmalı sporcunun tehlikeye imkan bırakmayacak biçimde kendisine dokunup geri gitmesini sağlayabilecek olanağı verebilmelidir.

FR 2.4.2 Havuz boyunca dinlenme yerlerinin olmasına izin verilmektedir; bu yerler suyun yüzeyinden 1.2 metreden daha az derine gidemez. Ve 0.1 ila 0.15 metre genişliğinde olabilir.

FR 2.4.3 Oluklar havuzun dört duvarında da yer alabilir. Eğer bitiş duvarı olukları mevcutsa, bunlar su yüzeyinden 0.3 metre yukarıda, dokunma panellerine ek olabilmeye izin verecek biçimde yer almalıdır. Bu oluklar uygun biçimde bir kafes ya da mazgalla kapatılmış olmalıdır.

FR 2.5 Kulvarlar en az 2.5 metre genişliğinde olmalı ve ilk kulvar ile son kulvar ipi ile duvar arasında 0.2 metre genişlik bulunmalı.

KULVAR HALATLARI
FR 2.6.1 Kulvar halatları yüzme yönü boyunca devam etmeli ve bitiş duvarlarının içinde yer alan demirler ile her bir bitişe iyice tutturulmuş olmalıdır. Her kulvar ipi en az 0.15 metre çapa ve havuzun bir ucundan diğerine uzanan dubalara sahip olmalıdır.Her kulvar arasında birden fazla halat yer almamalıdır. Kulvar iplerinin sıkıca tutturulmuş olması da çok önemlidir.

FR 2.6.2 Havuzun her bitiş duvarından 15 metre çizgileri diğer dubalardan açık ve net biçimde ayırabilecek bir renge sahip olmalıdır.

FR 2.6.3 50 metrelik havuzların dubaları 25 metreyi ifade eden diğer dubalardan ayrılabilecek farklı bir renge sahip olmalıdır.

FR 2.6.4 Kulvar numaralarının yumuşak yapıdaki göstericileri kulvar halatlarının üzerinde, havuzun başlangıç ve dönüş kısımlarında yer alabilir.

BAŞLANGIÇ PLATFORMLARI
Başlangıç platformları sağlam olmalı ve yaylanıyormuş hissi vermemelidir. Platformun sudan yüksekliği 0.5 ila 0.75 metre arasında yer almalıdır. Platformun yüzey alanı en az 0,5×0,5 metre olmalı ve kaygan olmayan bir madde ile kaplı bulunmalıdır. Maksimum eğim derecesi %10’dan fazla olamaz. Platform, start ile birlikte yüzücü harekete geçtiğinde kendisine yaylanıyormuş hissi vermemelidir. Eğer start platformu 0.04 metreyi geçerse her bir kenarda 0.01 metre ve önde de 0.4 metre genişlikte yaylanmalar oluşur ve bunlar platformun yüzeyini 0.03 metre keser. Start hareketi için tutma yerleri başlangıç platformlarına monte edilebilir. Geri hareketi için olanlar ise dik ve yatay olarak su yüzeyinden 0.3 ila 0.6 metre yukarıya yerleştirilmelidir. Bu kısımlar, bitiş duvarına paralel özellikte olmalı ve bitiş duvarının ötesine çıkıntı oluşturmalıdır. Bitiş duvarından 1.0 ila 6.0 metre uzağa dek suyun derinliği başlangıç platformlarının yerleştirildiği yerden itibaren en az 1.35 metre olmalıdır. Elektronik okuma boardları blokların altına yerleştirilebilir. Panolarda yanıp sönme işlemine izin verilmemektedir. Geri dönüş işlemi başladığında bu esnada şekiller hareket etmemelidir.

NUMARALANDIRMA
Her başlangıç bloğu dört taraftan da açık ve net biçimde görülecek gibi numaralandırılmalıdır. Bir nolu kulvar, başlangıç tarafından yüzme yönüne doğru bakarken sağ tarafta yer almalıdır. Ancak 50 metrelik yarışmalar ters yönden başlayabileceğinden bu kural o tür karşılaşmalarda geçersiz olmaktadır. Dokunma panelleri üst kısımdan da numaralandırılabilir.

GERİ DÖNÜŞ İŞARETLERİ
Havuzun bir ucundan diğerine uzanan bayraklı halatlar su yüzeyinden en az 1.8 en fazla 2.5 metre yukarıda ve her bitiş duvarından 5 metre uzağa sabit standartlar çerçevesinde yerleştirilmelidir. Havuzun her iki tarafına da açık işaretler konmalı ve mümkün olduğu yerlerde her bitiş duvarı ile kulvar halatının arası 15.0 metre olmalıdır.

SU SICAKLIĞI
Su sıcaklığı 25 ila 28 santigrat derece olmalıdır. Yarışma süresince havuz suyu sıcaklığı belli bir seviyede tutulmalı herhangi bir değişime izin verilmemelidir. Pek çok ülkede zorunlu olarak uyulması gereken sağlık kuralları uyarınca dalga veya türbülans yaratmadan havuzun temizleme işi sürebilir.

IŞIKLANDIRMA
Işık yoğunluğu başlangıç platformları üzerine ve dönüşlere 600 lux’ten daha az gelmemelidir.

KULVAR İŞARETLERİ
Kulvar işaretleri koyu, yüzeye zıt bir renkte olmalı ve her kulvarın merkezinde; havuzun tabanına yerleştirilmiş olmalıdır.

Genişlik: En az 0.2 metre en çok 0.3 metre
Uzunluk: 50 metre uzunluktaki havuzlar için 46.0 metre 25 metre uzunluktaki havuzlar için 21.0 metre Her kulvar çizgisi bitiş duvarından 2.0 metre sonra bitmeli ve 1.0 metre uzunluğu ve 1.0 metre eninde belirgin bir biçimde kulvar çizgisini kestiği gibi kesmelidir. Hedef çizgileri bitiş duvarlarında yada dokunma panellerinde yer almalı bunlar her kulvarın merkezinde kulvar çizgileriyle aynı genişliğe sahip olmalıdırlar. Bu uzunluklar havuzun yüzeyine kenardan taşmayacak biçimde aşılabilir. 0.5 metre uzunluğundaki kross çizgisi su yüzeyinden 0.3 metre aşağıda yer almalıdır ve kross çizgisinin merkez noktasına doğru ölçülür.

BÖLMELER
Bölmeler eğer bitiş duvarı özelliği taşıyorsa katı olmalı ve yüzüş yönünün enini tamamı ile kaplamalıdır. Bunlar dik ve kaygan bir yüzeye sahip olmalı su yüzeyinden 0.8 metreden daha az aşağıda olmamak kaydıyla ve 0.3 metre yukarıda olacak şekilde üzerinde dokunma pedleri yer almalıdır. Su çizgisinin aşağısında veya yukarısında tehlike arz edebilecek olaylara imkan vermeyen yüzücünün el ayakları ile el ve ayaklarının parmakları tarafından zarar görmeyecek yapılar kullanılmalıdır. Bölmeler görevlilerin dalga yada su akımı yaratmayacak şekilde yarışma boyunca rahat hareket etmelerini sağlamalıdır.

OLİMPİYATLAR VE DÜNYA ŞAMPİYONLARI İÇİN OLAN YÜZME HAVUZLARI
Uzunluk: Otomatik resmi ekipmanlar dokunma panelleri arasında Dünya Kısa Şampiyonaları dışında uzunluk 50.0 metre olmalıdır. başlangıç tarafındaki otomatik resmi ekipmanlar dokunma panelleri ile başlangıç duvarları ve dönüşlerdeki dokunma panelleri arasındaki uzunluk 25.0 metre olmalıdır.
FR 3.1 FR 2.2.1 deki boyutsal toleranslar
FR 3.2 Genişlik: Olimpiyatlar Dünya Şampiyonları için 25.0 metre
FR 3.3 Derinlik: En az 2.0 metre
FR 3.4 Duvarlar: FR 2.4.1 deki gibi
FR 3.5 Oluklar: FR 2.4.3 deki gibi
FR 3.6 Kulvar sayıları: 8
FR 3.7 Kulvarlar 2.5 metre genişliğinde ve birinci ile sekizinci kulvar arasında 2.5 metrelik iki boşluk olacak biçimdedir. Birinci ve sekizinci kulvardan bu boşlukları ayıran bir halat olmalıdır. (Sırasıyla Olimpiyatlar ve Dünya Şampiyonları için)
FR 3.8 Kulvar halatları: FR 2.6 daki gibi
FR 3.9 Başlangıç platformları: FR 2.7 deki gibi. Yanlış start kontrol ekipmanları bulunmalıdır.
FR 3.10 Numaralandırma: FR 2.8 deki gibi
FR 3.11 Geri dönüş işaretleri:FR 2.9 daki gibi
FR 3.12 Yanlış start halatı: FR 2.10 daki gibi
FR 3.13 Su sıcaklığı: FR 2.11 deki gibi
FR 3.14 Işıklandırma: Tüm havuza ışık yoğunluğu 1500 lux ten az olmamalıdır.
FR 3.15 Kulvar işaretleri: FR 2.13 deki gibi. Her kulvarın merkez noktası uzaklıkları 2,5 metre olmalıdır.
FR 3.16 Eğer yüzme havuzu ile dalış bölmesi aynı bölgede ise her iki havuzu ayıran uzaklık en az 5.0 metre olmalıdır.

OTOMATİK RESMİ EKİPMANLAR
FR 4.1 Otomatik ve yarı otomatik resmi ekipmanlar her yüzünün hızını ölçerek onun yarışta rölatif yerini belirlemeye yardımcı olur. Hız hesaplamaları saniyenin 1/100 ü şeklindedir. Bu ekipmanlar yüzücünün başlangıç hareketlerini dönüşlerini ve sistemi etkilememelidir.
FR 4.2 Ekipmanda olması gereken özellikler:
FR 4.2.1 Start hakemince aktif hale getirilmelidir.
FR 4.2.2 Havuz kenarında eğer mümkünse kablo bulunmamalıdır.
FR 4.2.3 Her kulvara ait bilgiyi gösterme kapasitesine sahip olmalıdır.
FR 4.2.4 Yüzücünün hızını dijital olarak göstermelidir.

BAŞLANGIÇ CİHAZLARI
FR 4.3.1 Start hakeminin sözlü komutlar verebilmesi için bir mikrofon bulunmalıdır.
FR 4.3.2 Eğer tabanca kullanılıyorsa transduser kullanılmalıdır.
FR 4.3.3 Mikrofon ve transduser her bir start bloğunda hoparlörlere bağlanmalı start hakemi tarafından verilen komutlar ve start sinyali aynı anda duyulmalıdır. (her yüzücü tarafından eşit bir şekilde)
FR 4.4.4 İşaretler: Panellerdeki işaretler havuzun mevcut işaretleriyle uyum içinde olmalıdır. Panellerin perimetre ve kenarları 0.025 metre siyah bir sınırla işaretlenmelidir.
FR 4.4.5 Güvenlik: Paneller elektrik şokuna izin vermeyecek şekilde güvenli olmalıdır ve keskin kenarlar içermemelidir.
FR 4.5 Yarı otomatik ekipmanlarla bitiş yüzücünün son dokunuşu üzerine düğmeye basan görevli tarafından belirlenir.
FR 4.6 Aşağıdakiler otomatik ekipmanın gerektirdiği öğeleri oluşturur.
FR 4.6.1 Yarış esnasında edinilen tüm bilginin dökümü
FR 4.6.2 İzleyicilere yönelik skorboard
FR 4.6.3 Yarış başlangıcının yayını 1/100 saniye olarak düşünülür. Eğer yarışmacıların başlarının üzerinde kamera varsa bunlar otomatik sistemin bir parçasıdır.
FR 4.7.2 Bir havalandırma ve klima sistemi bulunmalıdır. Bu kontrol merkezinin boyutları 6.0 x 3.0 metredir ve bitiş duvarından 3.0 metre ile 5.0 metre arasında uzaklığa yerleştirilmelidir. Yarış süresince bitiş duvarının görüntüsünün engellenmediğine dikkat edilmelidir. Diğer zamanlarda da kontrol merkezinin güvenliği sağlanmalıdır.
FR 4.7.3 Video-teyp süre ölçüm sistemi
FR 4.8 Yarı otomatik ekipmanlar FINA daki otomatik resmi ekipmanları desteklemek amacıyla kullanılabilir. Bitiş hakemlerine gerek kalmayan ve her kulvar için üç düğmenin bulunduğu, her birinin farklı bir görevliye çalıştırıldığı büyük yarışlar içinde bu ekipmanlar kullanılır. Dönüşleri denetleyen kişi düğmelerin bir tanesini çalışır hale getirebilir.

FINA Olimpik Yüzme Havuzu Kuralları tam listeyi PDF olarak indirmek için tıklayınız…

TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ (TS 11899) YÜZME HAVUZLARI, SUYUN HAZIRLANMASI,TEKNİK YAPIM, KONTROL, BAKIM ve İŞLETMESi GENEL KURALLAR dökümanını PDF olarak indirmek için tıklayınız…